🇹🇷🇦🇿🇰🇿🇰🇬🇹🇲🇺🇿
Mustafa Kemâl Atatürk
Türk bodun ertin ökün!
(Kül Tegin, Doğu yüzü / 22-23)
Açıklanan tercih sonuçları ile "Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü"nü kazanan arkadaşlara hayırlı olsun derken birkaç hatırlatmada/tavsiyede bulunalım:
* Evvela okuyacağınız bölümün tam adı:
"Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü"dür.
Çağdaş Türk Lehçesi, Türk Lehçesi Edebiyatı, Çağdaş Lehçeler Edebiyatı gibi isimler yanlıştır.
* ÇTLE Bölümü ne amaçla açılmıştır?
Türk dünyası; Türkistan adını verdiğimiz geniş coğrafyada binlerce yıldır varlığını devam ettirmektedir. Zamanla farklı politikalar sebebiyle anlaşabilirlik noktasında uzaklaşmalar olmuştur. Bu bölümde bu uzaklıkları yakın etmek gibi bir misyonu da üstlenmiş olacaksınız.
* 4 yıl boyunca çeşitli Türk lehçeleri dersleriniz olacaktır. Kimi üniversiteler her sene bir-iki lehçe gösterirken bazı üniversiteler ilk seneden sonra alanlara ayırıp (Tatar-Başkurt, Kazak-Kırgız.. gibi) uzmanlaştırmaya yönelik çalışma yapmaktadır. Bu dört yıllık süre zarfında uygulanan program nasıl ve ne şekilde olursa olsun kendi gayretiniz ile muhakkak en az bir Türk lehçesi öğrenmeye bakınız.
* Rusça, bu bölüm için son derece önemlidir. Bu sebepten Rusça dersiniz olmasa da kendi çabanız bu dili öğrenme yolunda olmalıdır.
Akademik çalışma düşünenler ALES ve yabancı dil sınavına şimdiden başlasın.
* Alan seçimi geldiğinde hangi alan daha kolay gibi bir arayışa girmeyiniz. Her sahanın kendine göre artısı vardır. Hiçbir Türk lehçesini öğrenmek imkansız değildir.
* Bölümden mezun olduğunuzda alacağınız unvan "Türkolog-Türklük Bilimci"dir. Bu unvanı almaktan çok haketmek önemlidir.
* Son sene yahut mezun olduktan sonra Pedagojik Formasyon Eğitimi sertifikası alarak Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olabilirsiniz.
Fakat bir TDE öğrencisi ile kıyaslayınca daha fazla zorlanırsınız.
* Bölümde akademik çalışma yapabileceğinizi de unutmayınız. ALES'e ve yabancı dile önem veriniz. Ortalamayı da 3.00 üzerinde tutmak gerekir.
* Sadece dil/lehçe öğrenmek yetmez; Türk yurtlarının kültürlerini, müziklerini, yemeklerini, örf-adetlerini de okumak, araştırmak, görmek donanımlı bir Türkolog olmanıza katkı sağlar.
* Üniversiteye, sadece hocaların ders verdiği yer olarak bakmamak gerek; kendi gayretleriniz size yol açacaktır.
* Okulun açılınca kadar şimdiden Kiril, Köktürk, Uygur, Osmanlı alfabelerini öğrenebilirsiniz.
* Buraya gelince atalarınızın (anneanne, nine, dede..) kullandıkları kelimelerin lehçelerde yaşadığını göreceksiniz.
Örnek: Kayseri bölgesinde "yumuş buyurmak-tutmak" sözü:
"Dedem hep bana yumuş buyuruyor."
Yumuş: "iş" demektir. Kazak, Kırgız, Tatar.. lehçelerinde işlek olarak kullanılmaktadır (Jumıs, Cumuş.. gibi şekillerle).
* Türkoloji, Türklük Bilimi, Türk Bilim gibi adlarla anılan bölüm Türk dünyasında (Türkistan) Kazakistan'ın Türkistan şehrinde "Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi" ve Kırgızistan'da "Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi"nde bulunmaktadır. Buralar her sene değişim programları yapmakta. Buralara gitme imkanınız/ihtimaliniz vardır.
* Sempozyum, konferans, çalıştay, panel, kongreler sizler içindir. Katılarak kendinizi geliştirebilirsiniz.
* Resmi olarak elbette bir üniversitenin öğrencisisiniz ama Türkoloji bunu kabul etmez; program nerede ise ilim oradadır.
Gidiniz!
* Okuyacağınız şehirde deniz, manzara aramak gibi öncelikli bir gaye edinmek 4 yıl sonra ortaya çıkacak olan acı bir tablodur. Öncelikli hedef "öğrenici" olabilmek.
* Hepiniz birer "kültür aktarıcı"sınız. Kendinize sosyal, ilim, eğitim ortamları oluşturunuz. Farklı yörelerden de haberdar olunuz.
* Türk dünyasından arkadaşlar edininiz. Bu gerek sosyal medyada, gerekse bulunduğunuz şehirde olabilir.
* Kazak, Uygur, Azerbaycan.. edebiyatından romanlar temin edebilir; bu sayede sahayı önceden bir nebze tanımış olursunuz.
* Hepsinden önce, gelmeden evvel yapacağınız bir şey var: sırt çantası almak!
Kırgızistan'da Isık Köl, Tanrı Dağı; Azerbaycan'da Külekler Şeheri Bakü, Tıva'da Yenisey; Saha'da Isıah bayramı; Türkmenistan'da Ahal Tekeler; Özbekistan'da Buhara, Semerkant.. sizi karşılayacaktır.
* Başarının altında yatan en önemli şeylerden birisi de ortamdır. Yurt ortamlarında sunulan sınırsız wi-fi, internet sizi hem bölümden hem sosyal hayattan uzaklaştırmasın.
Evvela güzel bir kalacak yer ve çalışma ortamı.
* Eğer bu bölümün ruhunu anlarsanız bir değil defalarca da olsa okumak isteyeceksiniz. Dil, tarih, coğrafya, edebiyat, kültür, gezi bu bölümün size bırakacaklarıdır.
Hayırlı olsun!
#ÇağdaşTürkLehçeleriVeEdebiyatları #Türkolog
#ÇTLE #ÇTL #Türkoloji #TürklükBilimi #Lehçeler
