26 Haziran 2015 Cuma

Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Günü

Kuruluş: 26 Haziran 1918
Birimler: Kara Kuvvetleri
Hava Kuvvetleri ve Hava Savunma Kuvvetleri
Deniz Kuvvetleri
Merkezi: Bakü
Komuta: Başkomutan İlham Aliyev
Savunma Bakanı Zakir Hasanov
Genelkurmay Başkanı Necmettin Sadıkov
Askere alınması mümkün olan vatandaş sayısı: 2.278.888 erkek 15-49 yaşları arası,
2.291.770 kadın 15-49 yaşları arası
Askere alınmaya uygun olan vatandaş sayısı: 1.727.464 erkek 15-49 yaşları arası,
1.944.260 kadın 15-49 yaşları arası
Etkin personel sayısı: 126.400
Rezerve personel sayısı: 575.000
Bütçe: $3.056 Milyar $ (2011)

26 Haziran 1918 de kurulan Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri, 9 Ekim 1991 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Silahlı Kuvvetler hakkındaki yasaya uygun olarak yeniden yapılandırılmış ve üç kola ayrılmıştır:
Kara Kuvvetleri
Hava Kuvvetleri ve Hava Savunma Kuvvetleri
Deniz Kuvvetleri
Ayrıca Ulusal Muhafızlar, İç Güvenlik Kuvvetleri,Sahil Güvenlik Kuvvetleri, Sınır Koruma Kuvvetleri devlet savunma güçlerinin bir parçası gibi kabul edilmektedir.
1918 28 Mayısta kabul edilen Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin istiklal beyannamesinde geçen; Azerbaycan kendini dış engellerin savunmak, iç düşman kuvvetleri etkisiz hale getirmek için nizami orduya sahip olmalı, kendisinin silahlı kuvvetlerini yaratmalıdır. Çünkü bağımsız ordusu olmayan devletin ulusal devletçiliği hep yabancıların tehlikesi altında yaşamaya mahkûmdur. Bu zorunlulukla ilgili 28 mayıs 1918'de oluşturulan ilk kabinede Azerbaycan hükümetinin Savunma Bakanı görevine general Hüsrev Sultanov bey atandı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin ordu yapılanması hakkında tedbirler planına uygun olarak 1919 yılı Kasım ayının 1'ine kadar ordunun en önemli yapısal birimleri ve bölümleri oluşturuldu. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yaratıldığı ilk dönemlerde onun askeri kuvvetleri 600 kişilik gönüllü askerlerden ibaretti. Hükümet 1918 yılı 19 Haziran gününde ülke topraklarında sıkıyönetim ilan etti. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi 26 Haziran 1918 tarihli kararı ile Çarlık Rusyası döneminde "Vahşi tümen" ("Dikay ¤ diviziy Kayıt") denen eski Tatar süvari alayının askerlerinden şekillendirilmiştir. 11 Temmuz hükümet emri ile askeri seferberlik ilan edildi. Azerbaycan Cumhuriyeti 1894-1899 yılları arasında doğmuş bütün Müslüman vatandaşları orduya çağırdı.
1920 yılında Azerbaycan Sovyet Rusya'sı tarafından işgal edildikten sonra Azerbaycan'ın Askeri Bakanlığı resmen iptal edilerek, bu fonksiyon Halk Askeri Komiserliği'ne verilmiş, Azerbaycan ordusunun 21 Generalinden 15'i Bolşevikler tarafından öldürülmüştü. Azerbaycan'ın bağımsızlığının restorasyonundan sonra, 1991 yılının Eylül ayında Sovyet Rusya'nın kararı ile, 9 Ekim'de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri'nin kurulması kabul edildi.
1992 yılının Ocak ayında Azerbaycan Ordusu, ilk işlemini gerçekleştirdi. Şuşa şehri yakınlarındaki Daşaltı kentini ele geçirmek amacıyla gerçekleştirilen Daşaltı işlemi başarısızlıkla sonuçlandı. Yazın 1992 Azerbaycan Savunma Bakanlığı'nın komuta heyeti yönetimi altında çıkarma birlikleri oluşturuldu. Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının 1992 18 Eylül tarihli emri ile 9 Ekim Azerbaycan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri günü ilan edildi. Fakat, 22 Mayıs 1998 tarihli Cumhurbaşkanı emri ile ilgili kararname yürürlükten düşürülerek 26 Haziran tarihi Silahlı Kuvvetler günü ilan edilmiştir. 1997 yılının Ocak ayında Azerbaycan barış kuvvetleri oluşturulmuştu.
Azerbaycan ordusunun tarihinde en büyük silah anlaşması ise 2012 yılında gerçekleşti. Aynı yılın Şubat ayında İsrail'in Israeli Aerospace Industries (İAİ) adlı büyük askeri sanayi şirketi Azerbaycan'a insansız istihbarat uçaklarının en yeni versiyonlarının ve en modern hava savunma Sistemlerinin satılmasına dair 1.6 milyar dolarlık anlaşma yapıldı. İsrail askeri uzmanlarının büyük kısmı Azerbaycanlı meslektaşlarına yeni silah sistemleri ile çalışmayı öğretmek için Bakü'ye gönderildi. Yeni anlaşmaya göre İsrail'den düşman hedeflerine net füze fırlatabilen insansız istihbarat uçakları "Heron" ların alınması, ayrıca hava ve füze saldırısından güvenli koruma sağlayan HHM sistemlerinin alınması kararlaştırıldı. Bu HHM sistemleri Azerbaycan topraklarını balistik füze darbelerinden savunmaya yardımcı olacaktır.
2008-2012 yıllarında devlet bütçesinden ülkenin savunma gücünün artırılması ve silahlı kuvvetlerin maddi ve teknik yenilenmesini sağlanması amacıyla 12 milyar ABD doları ayrılmıştır. Azerbaycan savunma sektörüne devlet bütçesinden ayırdı hacme göre Güney Kafkasya ve Orta Asya ülkelerini 4 defaya yakın katlayabilir. Bu dönemde silah ve askeri tekniklerin satın alınmasına dair Ukrayna, Rusya, Belarus, Türkiye, İsrail, Güney Afrika, Sırbistan, Avusturya vb., Askeri ürünlerin üretimine dair Ukrayna, Belarus, Türkiye, Güney Afrika, Polonya, Ürdün gibi ülkelerle anlaşmalar imzalandı.

Teşkilat
Savunma Bakanlığı Baş Karargâhı / Müdafiə Nazirliyi Baş Qərargahı
Kara Kuvvetleri / Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Quru Qoşunları
Deniz Kuvvetleri / Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələri
Hava Kuvvetleri / Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri
Toplam Personel Sayıları
Kara Kuvvetleri -85.000
Hava Kuvvetleri - 6.000
Deniz Kuvvetleri - 4.000
Jandarma Kuvvetleri - 12.000
Sınır Muhafızları - 14.000
Ulusal Muhafızlar - 3.000
Diğer Kuvvetler - yaklaşık 5.000
Toplam:129.000
Ana Muharebe Tanklar
T-90 MBT x 200(T-90C/Rusya'dan alınıyor)
T-80 MBT x 25
T-72 MBT x 400 modernize edilmiş.
T-64 MBT x 100
T-84 Oplot-M MBT x 25(Ukrayna'dan alınmaktadır)
T-80U MBT x 0 (Ukrayna'dan alınmıştır)
Toplam:832 Tank.

Zırhlı Muharebe Aracı
BMP-1 Piyade Muharebe Aracı x 120
BMP-2 Piyade Muharebe Aracı x 240
BMP-3 Piyade Muharebe Aracı x 101
BMD-1 Hava İndirme Muharebe Aracı x 50
BRM-1K Piyade Muharebe-Keşfiyyat Aracı x 30
BRDM-2 Piyade Muharebe-Keşfiyyat Aracı x 30
BTR-3 Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 3
BTR-4 Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 0
BTR-60 Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 0
BTR-70 Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 240
BTR-80 Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 210
BTR-80A Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 180
BTR-90 Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 0
Matador MRAP x 110 (Lisans üretimi)
Marauder MRAP x 110(Lisans üretimi)
Otokar-Akrep Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x 100
Otokar-ATM Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x100
Otokar-Kobra Tekerlekli Zırhlı Personel Taşıyıcı x150
Çok Namlulu Roketatarlar[değiştir | kaynağı değiştir]
"GRAD" BM-21 122mm MLRS - 85
"Lynx GRAD 140mm MLRS - 60
"SMERCH" 9A52 300-mm MLRS - 30
"RAK-12" 128mm MLRS - 12
"NAYSA" ( Israel`den alinmaktadir)
"LAR-160" MLRS -50
"EXTRA" 300-mm MLRS - 35
107mm Anadolu ÇNRS - 96 (Roketsan ile ortak üretilecek)[3]
122mm Sakarya T-122 -48 (Roketsan ile ortak üretilecek)[3]
Balistik Füzeler
Barak-8
S-300 Favorit
Kundağı Motorlu Obüsler
2S1 (Gvozdika) 122 mm Kundağı Motorlu 122mm Obüs - 136
2S3 (Akasiya) 152 mm Kundağı Motorlu 152mm Obüs - 72
2S7 (Pion) 203 mm Kundağı Motorlu 204mm Obüs - 45
2S9 (Nona-S) 120 mm Kundağı Motorlu 120mm - 48
(Atmos) Kundağı Motorlu Obüs-15 * (Cardom) Kundağı Motorlu Obüs-40
(T-155 Firtina) Kundağı Motorlu Obüs-36
2S7 (Malka) 203 mm Kundağı Motorlu 204mm Obüs-45
Havan Topu ve Obüsler
M-46 130 mm Sahra topu x 36
D-30 122 mm obüs - 182
D-20 152 mm obüs - 34
2A36 152 mm Top - 20
MT-12 "Rapira" 100mm Yivsiz Antitank Topu - 72
82 mm M5 Azerbaycan yapımı - 240

Deniz Kuvvetleri
Personel: 5.000
Gemiler
Osa sınıfı hücumbot x 2
Stenka sınıfı karakol teknesi x 5
Sonya sınıfı mayın tarama gemisi x 2
Yevgenya sınıfı mayın tarama gemisi x 5
Çıkarma gemisi x 6
Çıkarma kotrası x 2
Özel amaçlı gemisi x 1
Özel amaçlı kotra x 1
AB-25 karakol kotrası (2000'de Türkiye'den) x 1
Point karakol kotrası (2003'te ABD'den) x ?
Küçük karakol kotrası (2001'de ABD'den) x 2
Küçük karakol kotrası (2001-2005'te Türkiye'den)x 30
Hava Kuvvetleri
Personel:7.900
Personel Silahları
Zafer Azerbaycan yapımı hafif makineli silah
Zafer-K Azerbaycan yapımı hafif makineli silah
İnam Azerbaycan yapımı hafif makineli silah
MP5 hafif makineli silah
AKS-74U saldırı tüfeği
Hazri Azerbaycan yapımı saldırı tüfeği
IMI Tavor TAR-21 saldırı tüfeği
M4 Karabina saldırı tüfeği
AK-47 saldırı tüfeği
AK-74 saldırı tüfeği
G3A3 savaş tüfeği
PK makineli tüfeği
M60 makineli tüfeği
NSV makineli tüfeği
Remington 700 Keskin nişancı tüfeği
Dragunov SVD 7,62 mm Keskin nişancı tüfeği
İST Istiklal Azerbaycan yapımı 14,5 mm Keskin nişancı tüfeği (Menzili 3000M,2000M-de insan eli büyüklükte hedefi vurabilir. )
RPG-7 Roketatar